Finansal okuryazarlık bireye bilgi kazandırır, finansal koçluk ise bu bilgileri hayata geçirerek sürdürülebilir alışkanlıklar geliştirir.
Finansal okuryazarlık, bireylerin bütçe yönetimi, borçlanma, yatırım ve tasarruf gibi temel finansal konularda bilgi sahibi olmalarını ve bu doğrultuda bilinçli kararlar alabilmelerini sağlayan hayati bir yetkinliktir. Günümüzün değişken ekonomik koşullarında, bireylerin kişisel finans yönetiminde başarılı olabilmeleri için bu bilgiye sahip olmaları giderek daha önemli hale gelmektedir.
Finansal okuryazarlık, bireylerin gelir ve giderlerini dengelemelerine, borçlarını sağlıklı bir şekilde yönetmelerine, tasarruf yapmalarına ve yatırım planları oluşturmalarına yardımcı olur. Aynı zamanda, geleceğe dair finansal hedefler belirleme ve bu hedeflere ulaşma konusunda da rehberlik eder. Bu bilgiler ışığında, finansal okuryazarlığın geliştirilmesi bireylerin yaşam kalitesini doğrudan etkileyen bir unsurdur.
Finansal okuryazarlık, sadece bireysel fayda sağlamakla kalmaz, aynı zamanda toplumsal düzeyde ekonomik istikrarın sağlanmasında da kritik bir rol oynar. Bu bağlamda, eğitim kurumlarının, finansal kuruluşların ve kamu otoritelerinin bu konuda farkındalık yaratması ve çeşitli eğitim programları sunması büyük önem taşımaktadır.
Ne yazık ki Türkiye’de finansal okuryazarlık oranı halen düşüktür. 2019 yılında yapılan bir araştırma, bu oranın yalnızca %20 civarında olduğunu göstermiştir. Bu durum, bireylerin finansal kararlarını bilinçli bir şekilde alamamalarına ve dolayısıyla mali sıkıntılar yaşamalarına neden olabilmektedir. Bu nedenle, finansal okuryazarlığın artırılması için yaygın ve erişilebilir eğitim programlarına ihtiyaç duyulmaktadır.
Finansal koçluk ise, bireylerin finansal hedeflerine ulaşmalarını desteklemek amacıyla verilen rehberlik hizmetidir. Finansal koçlar, bireylerin mevcut mali durumlarını değerlendirmelerine, bütçe oluşturmalarına, borçlarını azaltmalarına, tasarruf ve yatırım yapmalarına yardımcı olur. Bu süreçte koç, danışanı yönlendirmez; onunla birlikte çalışarak farkındalık kazanmasını ve kendi çözümlerini üretmesini sağlar.
Finansal koçluk, finansal danışmanlık ya da eğitimden farklı olarak, bireyin finansal davranışlarını değiştirmeye ve sürdürülebilir alışkanlıklar geliştirmeye odaklanır. Özellikle bir kriz anını çözmeye yönelik değil, uzun vadeli finansal sağlık ve istikrar sağlamaya yönelik bir yaklaşımdır. Bu yönüyle finansal koçluk, bireyin kendi potansiyelini keşfetmesine ve harekete geçirmesine olanak tanır.
Finansal okuryazarlık, bireylere temel bilgi ve becerileri kazandırırken, finansal koçluk bu bilgi ve becerilerin hayata geçirilmesini sağlar. Bu iki kavram birbiriyle doğrudan ilişkili ve tamamlayıcıdır. Eğitimle edinilen finansal bilgi, koçluk sürecinde davranışa dönüşerek bireyin yaşamında kalıcı değişimler yaratır.
Sonuç olarak, bireylerin mali durumlarını sağlıklı bir şekilde yönetebilmeleri ve finansal hedeflerine ulaşabilmeleri için hem finansal okuryazarlık bilgisine sahip olmaları hem de bu bilgiyi uygulayabilecekleri bir koçluk desteği almaları büyük önem taşır.
Bu ikili yaklaşım, bireylerin mali geleceğini daha sağlam temeller üzerine kurmalarına yardımcı olur.
Yonca Uslu
PCC Koç Eğitmen Mentör
İşletme Doktoru
