HABER MERKEZİ /ELİF AYDEDE ÖLMEZ / İstanbul Sanayi Odası (İSO), 2024 yılı "Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" araştırmasının sonuçlarını açıkladı. Reel satışlarda üst üste üçüncü kez düşüş yaşanırken, en dikkat çekici veri ise teknoloji yatırımlarının sınırlı kalması oldu.
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan’ın kamuoyuyla paylaştığı rapora göre, İSO 500 şirketlerinin üretimden net satışları 2024 yılında nominal olarak artsa da, yüzde 41,1’lik Yİ-ÜFE ile arındırıldığında reel bazda yüzde 3,4 geriledi. Bahçıvan açıklamasında, üç yıl üst üste yaşanan bu reel daralmaya ve sanayi sektöründeki faaliyet koşullarının zorluğuna dikkat çekti.
Bahçıvan, "Sanayici 2024’te kazandığı paranın neredeyse tamamını finansman giderlerine ayırmak zorunda kaldı," diyerek sektörün karşı karşıya olduğu ifade etti.
Katma Değerin Yarısı Hala Düşük Teknolojide
Araştırmanın en dikkat çeken verilerinden biri, sanayinin teknoloji düzeyine ilişkin oldu. 2024 yılında İSO 500’de yaratılan katma değerin yüzde 34,6’sı düşük teknoloji yoğunluklu sektörlerden geldi. Orta-yüksek ve yüksek teknoloji yoğunluklu sektörlerin toplam payı ise yüzde 34,1’e geriledi. Bu oran, 2023 yılında rekor seviyedeydi.
Bahçıvan, bu tabloyu değerlendirirken şunları söyledi: “Teknolojik dönüşümde geri kalmak, sanayimizin uluslararası rekabet gücünü tehdit ediyor. Sanayi politikamızın odağına teknoloji ve AR-GE yatırımları oturtulmalı.”
İSO 500’de AR-GE harcaması yapan kuruluş sayısı son yıllarda artış göstermedi ve 2024’te 265'te sabit kaldı. Ancak AR-GE harcamaları yüzde 98,4 oranında artarak 60,7 milyar TL’ye ulaştı. Üretimden satışlara oranı da yüzde 0,70 ile son yılların en yüksek seviyesine çıktı.
“2030 Stratejisi” Umut Vadediyor
Bahçıvan, konuşmasında Cumhurbaşkanlığı tarafından açıklanan 2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi’ne de dikkat çekti. Stratejinin "Yüksek Teknoloji", "Dijital Ekonomi" ve "Yapısal Dönüşüm" başlıklarını kapsamasını heyecan verici bulduklarını belirten Bahçıvan, İSO Stratejik Dönüşüm Merkezi’nin bu vizyon doğrultusunda çalışmalarını sürdüreceğini söyledi.
“Türkiye, üretimden daha fazla uzaklaşmadan teknolojiye dayalı, ihracat odaklı ve sürdürülebilir sanayi yatırımlarını önceliklendirmeli,” diyen Bahçıvan, üretimin sadece ekonomik değil, aynı zamanda stratejik bir mesele olduğunu vurguladı.
