HABER MERKEZİ - ALİ ÖLMEZ / 2024 yılı vergi tahsilatı verilerine göre, Türkiye genelindeki vergi gelirlerinin %87,4’ü sadece 10 il üzerinden tahsil edildi. İstanbul tek başına %47,9’luk oranla zirvede yer alırken, Ankara, Kocaeli, İzmir ve Bursa İstanbul'u takip etti. Vergi uzmanı Ozan Bingöl, İstanbul'un açık ara önde olmasını merkezi şirketlerin beyanları nedeniyle gerçekleştiğini vurguladı. Bu durum, bölgesel vergi dağılımında adaletsizlik tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı.
Ozan Bingöl, Türkiye'nin Vergi Rekortmeni İllerini Sosyal Medyada Açıkladı
Vergi uzmanı Ozan Bingöl, sosyal medya hesabından Türkiye'nin vergi rekortmeni olan 10 ilini açıkladı. Bingöl yaptığı açıklamada, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın verilerini paylaşırken İstanbul'un açık ara 1. olması dikkat çekti. Bingöl, bu konuda da ayrı bir açıklama yaparak takipçilerini bilgilendirdi.
Vergi Tahsilatında İlk 10 İl
Türkiye genelinde toplanan vergi gelirlerinin %87,4’ü yalnızca 10 il üzerinden gerçekleşti. İlk beş il ise toplam tahsilatın %80,7’sini karşıladı. En çok vergi tahsilatı yapılan il ise yine İstanbul oldu. Türkiye’nin ticaret, finans ve sanayi merkezi olan İstanbul, bu alanda açık ara zirvede yer aldı.
İstanbul Neden Zirvede?
Gelir İdaresi Başkanlığı verilerine göre İstanbul’da 2024 yılında 4 trilyon 329 milyar TL vergi tahakkuk ettirildi. Bu tutarın 4 trilyon 20 milyar TL’si tahsil edilerek tahsilat oranı %92,9 olarak gerçekleşti. Bu oranla İstanbul, tek başına Türkiye genelinde tahsil edilen tüm vergilerin %47,9’unu oluşturdu.
Vergi uzmanı Ozan Bingöl’e göre İstanbul’un vergi tahsilatındaki bu ağırlığı, şehirdeki ekonomik faaliyetin çokluğundan değil, şirket merkezlerinin burada yer almasıyla açıklanabilir. Bankaların, GSM operatörlerinin ve büyük şirketlerin merkezlerinin İstanbul’da bulunması nedeniyle, vergi beyan ve tahsilat işlemleri de burada yapılıyor.
Örneğin Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV), Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) ve Özel İletişim Vergisi (ÖİV) gibi kalemlerin büyük kısmı İstanbul’dan beyan edilip ödeniyor.
Ozan Bingöl tarafından yapılan açıklamada verginin ne kadarının İstanbul'da tahsil edildiği de yer alıyor;
Vergi Merkeziyle Faaliyet Merkezi Ayrımı
Bu verilerden çıkan en önemli sonuç ekonomik faaliyetin yürütüldüğü il ile verginin beyan edildiği il arasındaki farkın büyük olduğu. Yani İstanbul’da beyan edilen bir vergi, o ekonomik faaliyetin her zaman İstanbul’da yapıldığını göstermiyor. Türkiye’de şirket merkezlerinin yoğunlaştığı illerde vergi tahsilat oranlarının daha yüksek çıkması da bu durumun bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor.
Bu fark, bazı şehirlerin kamusal gelirden daha fazla pay almasına neden olurken, faaliyetin gerçekten yürütüldüğü bölgelerin göz ardı edilmesine yol açabiliyor. Uzmanlara göre daha adil bir dağılım için faaliyet yeri ile beyan yerinin ayrıştırılması önem arz ediyor.
